Verimlilik Standartları Süreci

  • Avrupa’da elektrik motorlarında verimliliği arttırmaya yönelik ilk somut çalışma 1998 yılında CEMEP’in tamamen gönüllülük esasına dayalı EFF1, EFF2 ve EFF3 şeklinde tanımlanan verim sınıflandırması oldu. Herhangi bir yasal yaptırımı olmayan ve son kullanıcıyı bilinçlendirmeye yönelik olan bu çalışmanın başarısı da sınırlı kalırken 10 yıllık uygulanma sürecinde piyasaya arz edilen motorların ancak yüzde 1’i verimli motorlara dönüştü.
  • Bu süreç içerisinde ve daha sonrasında IEC’nin (International Electrotechnical Commission) yürüttüğü bütünleşik bir çalışma ile tek devirli, üç fazlı, 50 ve 60Hz elektrik motorlarında verimlilik, 2014 yılında son halinde yayınlanan iki standart ile uluslararası düzeyde bir zemine oturtuldu. IEC 60034-30-1:2014 ile elektrik motorlarında IE (International Efficiency) verimlilik sınıfları belirlendi, IEC 60034-2- 1:2014 ile de motorların verim ölçümlemesi için test metotları standardize edildi.
  • Standartların uygulanması, ilgili ülkelerin kendi içlerinde oluşturdukları “Minimum Enerji Performansı Standartları” (MEPS) denilen yasal düzenlemelerle yapıldı. Bu çerçevede Avrupa Birliği verimlerle ilgili düzenlemeyi mevzuatında 640/2009 sayılı yönetmelik ve 04/2014 sayılı ek ile gerçekleştirdi. Türkiye ise 7/2/2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 28197 sayılı (SGM-2012/2) Elektrik Motorları ile ilgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ ve 13/3/2015 tarihli, 29294 sayılı (SGM-2015/15) ek ile yasalaştırdı.
  • Avrupa Birliği ve Türkiye’deki söz konusu yasal düzenlemelerin amacı, sanayinin kullanımına sunulan 7.5kW ile 375kW güç aralığındaki motorların 2015, 0.75kW ile 375kW güç aralığındaki motorların tamamının 2017 yılından itibaren IE3 verim sınıfına geçirilerek daha tasarruflu motorların kullanılması ve tabiatıyla CO2 emisyonunu küresel olarak azaltılması yönünde oldu.